تئاتر کودک به من  کمک می‌کند به سادگی برسم

به گزارش ایران تئاتردر خراسان رضوی، نمایش «سیرک سیار» به کارگردانی حامد معمار طهرانی در تماشاخانه مایان مشهد روی صحنه است. به همین بهانه با حامد معمار طهرانی  به گفت و گو نشستیم.

حامد معمار طهرانی درپاسخ به اینکه در فرایند تمرین و تولید نمایش چگونه بازیگران را انتخاب و هدایت می کند گفت: برای من همیشه مهم بوده که بازیگران روی صحنه «خود واقعی » باشند، نه نسخه‌ بدل یک بازیگر بزرگسال. در انتخاب بازیگر، بیشتر از هرچیز دنبال صداقت هستم،واکنشِ واقعی،تخیلی که هنوز خراب نشده را باید کشف کنم. من برای رسیدن به این واکنش واقعی بازیگر با آنها حرف می‌زنم، بازی می‌کنم، حتی گاهی تمرین رسمی هم نمی‌کنیم. فقط بررسی می کنم  که بازیگران چطور گوش می‌کنند، چطور از یک موقعیت ساده قصه می‌سازند. اولویت من در انتخاب بازیگر کودک،روحیات درونی اوست که باید کودک درونش فعال  باشد و بعد اگر توانست بازی کند، چه بهتر.

وی در خصوص تفاوت های تجربه تئاتر در حوزه کودک و بزرگسال توضیح داد: تفاوت تئاتر کودک و بزرگسال از نگاه من  در این است که  تئاتر کودک، زبانش فرق می‌کند، نه عمقش.در تئاتر کودک، مخاطب صادق‌تری داریم که اگر حتی یک لحظه حوصله‌ش سر برود از نمایش ناراضی خواهد شد و این عکس العمل  اتفاقاً جذاب است چرا که در تئاتر کودک باید خالص باشیم، باید بازی کنیم، باید جهان بچه‌ها را بلد باشیم.

معمار طهرانی افزود: در تئاتر بزرگسال، فرصت داریم لایه‌لایه جلو برویم، حرف‌ها را در زیرمتن بچینیم، مخاطب رو دعوت کنیم به تفکر. ولی هر دو گونه تئاتر برای من ضروری‌ هستند. تئاتر کودک به من  کمک می‌کند به سادگی برسم، و تئاتر بزرگسال یادم می‌دهد از پیچیدگی نترسم. معمار طهرانی ضمن اشاره به نگاه تجاری و سطحی به تئاتر کودک در پاسخ به آسیب های  جدی تئاتر کودک بیان کرد:متأسفانه برخی اجراها بیشتر دنبال «نان دانی» هستند تا ارتقای کیفیت. به جای تولید خلاقانه، نمایش‌هایی تولید می‌شوند که سریع برگزار شود و فقط بفروشد.

وی در ادامه گفت: گاهی ممکن است  یک نمایش اجرای خوبی  داشته باشد،اما  نمایشنامه ی  انتخاب شده کم‌عمق یا کلیشه‌ای است؛ و متن به‌جای داشتن قصه‌های پرکشش و تخیلی، به فضای نصیحت و موعظه تبدیل شده است.

طهرانی افزود:در مشهد، مثل سایر نقاط ایران، تئاتر کودک اغلب بدون پشتوانه‌ی آکادمیک اجرا می‌شود. افراد با تجربه تئاتر بزرگسال، وارد کار کودک می‌شوند و منطق و شیوه‌ی آموزشی مختص این حوزه را نمی‌دانند

این کارگردان تئاتر ضمن اشاره به عدم وجود سالن ویژه تئاتر کودک گفت: نبود سالن‌های تخصصی، تمرین در کلاس‌ها یا سالن‌های چندمنظوره، و تخصیص بودجه ناچیز، کیفیت تولیدات را پایین می‌آورد و سختی‌های اجرایی را دوچندان می‌کند

 وی  فاصله نسلی بین تهیه‌کننده‌ها و مخاطب کودک را یکی از آسیب های جدی این حوزه دانست و ادامه داد: بعضی از تصمیم‌ گیران  تئاتر کودک، چند نسل از مخاطب اصلی فاصله دارند. در نتیجه نمایش‌هایی تولید می‌ شود که متولیان هنوزنمی‌دانند بچه‌ها به‌چه چیزی «می‌خندند»،  چه چیزی  کودک را جذب صحنه  می‌کند، یا چه نوع فعال‌سازی ذهنی برای‌ آنها  جذاب است

معمارطهرانی  در یک تعریف دقیق و تفکیک شده از تئاتر خردسال ،کودک ونوجوان گفت:  در تئاتر خردسال (تقریباً ۲ تا ۶ سال) با مخاطبی طرفیم که هنوز کاملاً در «جهان عینی» زندگی می‌کند. تخیلش فعال است اما هنوز ذهن نمادین او شکل نگرفته است. پس قصه باید ساده، موزیکال، ریتم‌دار و حسی باشد. حرکت، رنگ، تکرار و صدا در این سن، بیشتر از کلمه اثر می‌ گذارد

 وی در مورد ویژگی های تئاتر کودک تصرح کرد: کودک  در این سن می‌تواند قصه را دنبال کند، شخصیت‌سازی را بفهمد، و با مفاهیم اخلاقی یا ماجراجویانه ارتباط بگیرد. اینجا تخیل با داستان‌پردازی گره می‌خورد. کارگردان باید تعادل بین بازی، آموزش، و سرگرمی را رعایت کند.

معمارطهرانی  ویژگی مخاطب  تئاتر نوجوان را بسیار حساس و دنبال هویت بیان کرد و افزود: مخاطب نوجوان  نسبت به «پند و اندرز» مقاومت دارند. تئاتر نوجوان باید صادق، پیچیده‌تر، جسور و تا حدی حتی انتقادی باشد. تئاتر برای این گروه سنی باید از قالب‌های کلاسیک دورشود و بیشتر به روایت‌های نزدیک به زندگی  نوجوانان واکنش نشان دهد.

وی تاکید کرد: من همیشه سعی کردم این تفکیک را نه فقط در متن و فرم، بلکه درطراحی میزانسن، انتخاب بازیگر، و حتی تبلیغات نمایش هم لحاظ کنم. چون وقتی متوجه باشیم دقیقاً با چه ذهنیتی روبه‌رو هستیم، تازه می‌توانیم با کودک حرف بزنیم، نه اینکه برای کودک سخن بگوئیم.

 

 

 نمایش سیرک سیار به کارگردانی حامد معمار طهرانی کاری ست ازکمپانی هنری مایان  و تهیه کنندگی محمد طهان، که اردیبهشت و خرداد جاری در تماشاخانه مایان روی صحنه است.  این اثر،نوشته ی  اوراند هریس است که توسط حسین فدایی حسین ترجمه شده است. بازنویسی نمایش توسط حمیدرضا آزادفر و ترانه سرایی آن را آرش خیرآبادی انجام داده است.

بازیگران این نمایش عبارتند از: نجمه موحد، مهناز صالح، مهدیه قربانی، تینا کارگر، آیلین واحدی‌فرد، سارا ظهور، آیناز گلپرست، دنیا امیرپور

 حرکات نمایشی گروه دختران خورشید: ریحانه درکی، هیلدا ابراهیم پور، حلماابراهیم پور، آتنا قاسمی، حانیه کرمی

گروه کارگردانی

مشاور کارگردان :  حسین شجاعی

دستیار کارگردان: آیدا جلیل نسب

طراح ها

طراح حرکات فرم : هاشم حسنی

طراح پوستر : رعنا راحلی

طراح لباس و ساخت موسیقی : حامد معمارطهرانی

گروه گریم

طراح گریم : دینا ترشیزی

اجرای گریم : نرگس خوشه

روابط عمومی و رسانه

مدیر روابط عمومی: حسین شجاعی

مشاور رسانه : محمدجواد عبدی

عکاس : هنگامه عطایی

مدت زمان این اثر 45 دقیقه است که از 11 اردیبهشت جاری  هر شب ساعت  18:30 در تماشاخانه مایان واقع در احمدآباد/خیابان پاستور/ پاستور ۱۱/ تماشاخانه مایان سالن یک در حال اجراست.